Norberaren konturako langileentzako neurriak COVID-19aren inpaktu ekonomikoaren aurrean

Gobernu Zentralak hainbat neurri ekonomiko argitaratu ditu langile autonomoen artean pandemiak eragindako krisia arintzeko. Horien artean, nabarmentzekoak dira norberaren kontura lan egiten duten pertsonentzako abalen lerroak, zerga-zorra ordaintzeko epeak etetea, hipoteka ordaintzeko epea luzatzea, jarduera uzteagatiko prestazioa edo aldi baterako enplegu-erregulazioko espedienteak malgutzea.

Neurri guztiek, epe espezifikoak dituztenek izan ezik, hilabeteko indarraldia izango dute, eta luzatu egin daiteke krisi-egoera luzatzen bada.

Ekonomia Gaietarako eta Eraldaketa Digitalerako Ministerioak abalak emango dizkio kreditu-erakundeek eta kredituko finantza-establezimenduek enpresei eta langile autonomoei emandako finantzaketari. Horrela, Gobernuak 100 milioi euroko abal-lerroa onartu du.
Zerga-zorra ordaintzeko epeak, emandako geroratze- eta zatikatze-akordioen epemugak eta zatikiak, enkanteak garatzearekin eta ondasunak esleitzearekin lotutako epeak, eta zerga-arloko garrantzia duten errekerimenduei, enbargo-eginbideei eta informazio-eskaerei erantzuteko epeak, izapide hori irekitzeko edo entzunaldia emateko egintzen aurrean alegazioak egiteko epeak – tributuak aplikatzeko, zehatzeko edo deusezak deklaratzeko, bidegabeko sarrerak itzultzeko, akats materialak zuzentzeko eta errebokatzeko prozeduretan emanak, errege lege-dekretu hau indarrean sartzean amaitu ez badira – 2020ko apirilaren 30era arte luzatuko dira.
Jarduera utzi behar izan duten edo diru-sarrerak edo salmentak nabarmen galdu dituzten langile autonomoak pertsona kalteberatzat hartzen dira, eta hipotekaren ordainketaren luzamendua eska dezakete.

Eskaera egiteko, Zerga Administrazioko Estatu Agentziak edo, hala badagokio, autonomia-erkidegoko organo eskudunak emandako ziurtagiri bat aurkeztu behar da, interesdunak jarduera bertan behera uzteko deklarazioan oinarrituta.

Jarduera uzteagatiko ezohiko prestaziorako eskubidea izango dute alarma-egoeraren deklarazioaren ondorioz zuzenean etendako jarduerak dituzten autonomoek. Gainera, alarma-egoeraren deklarazioak zuzenean eragin dien norberaren konturako langileek egiaztatu ahal izango dute beren fakturazioa gutxienez % 75 murriztu dela.

Zeintzuk dira baldintzak?

  • LAABean edo Itsasoko Langileen Araubide Berezian alta emanda egotea alarma-egoera deklaratzen den egunean.
  • Gizarte Segurantzaren kuotak ordainduta izatea. Egoera hori gertatzen ez bada, hogeita hamar egun naturaleko epea emango da kuotak ordaintzeko, prestaziorako eskubidea galdu gabe.
  • Hala badagokio, fakturazioa % 75 murriztu dela egiaztatzea.

Zein da prestazioaren zenbatekoa?

  • Prestazioaren zenbatekoa azken 180 egunetako batez besteko oinarri arautzailearen % 70 da, edo, gutxieneko kotizazio-aldi hori egiaztatu ezean, gutxieneko oinarriaren % 70.

Zenbat irauten du prestazioak?

  • Prestazioaren hasierako iraupena hilabetekoa da, eta alarma-egoera amaitzen den hilaren azken egunera arte luzatu ahal izango da, baldin eta luzatzen bada eta iraupena hilabetetik gorakoa bada.

Zer gertatzen da kotizazioarekin prestazioa jasotzen den denboran?

  • Prestazioa jasotzen den aldia kotizatutzat hartuko da, eta ez ditu murriztuko jarduera uzteagatiko prestazio-aldiak, onuradunak horretarako eskubidea izan dezakeenean.
  • Langile autonomoak ez du kuota ordaindu beharko.
Langile autonomoak beren ardurapean langileak badituzte, eta koronabirusaren ondorioz jarduerak eten edo bertan behera utzi behar badituzte, ABEEari heldu ahal izango diote.

Alarma-egoera deklaratzearen ondoriozko ezinbesteko ABEEak izapidetzeko prozedura malgutu da. Hauek dira jarraitu beharreko urratsak:

  • Enpresaren eskaera Lan Agintaritzan, kausen azalpen-memoriarekin eta jarduera galtzeak COVID-19arekin duen loturari buruzko txostenarekin batera, baita egiaztagiriak ere. Eskaera langileei jakinarazi beharko zaie, eta, halakorik badago, langileen legezko ordezkariei.
  • Lan-agintaritzak ezinbesteko kasua dagoela egiaztatu beharko du, eta eskaera egin eta bost eguneko epean ebatzi beharko du. Gainera, Laneko eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzaren txostena eskatu ahal izango du, edo ez, bost eguneko epean.

Zer gertatzen da enpresaren konturako kotizazioarekin lanaldiaren etenaldiak edo murrizketak irauten duen bitartean?

  • Langile autonomoak edo enpresak ez ditu ordaindu beharko enpresaren konturako kuotak.
  • Salbuespen hori ez da automatikoa, Gizarte Segurantzari eskatu beharko zaio, koronabirusak eragindako ezinbesteko aldi baterako lan-erregulazioa dela egiaztatuz.
  • Gainera, ezinbesteko egoera amaitu ondoren kontratuak gutxienez sei hilabetez mantentzeari lotuta dago salbuespena.

Zer gertatzen da lan-kontratua eten edo lanaldia murriztu zaien langileekin?

  • Langabezia-prestazioa jasotzeko eskubidea izango dute, baita prestazioa jasotzeko eskatzen den gabealdiaren baldintza betetzen ez dutenean ere.
  • Gainera, prestazioa jasotzen duten denbora ez da zenbatuko eta ez da deskontatuko langabezia-prestazioa jasotzeko lehenago sortutako aldietatik.
  • Prestazioa jasotzeko denbora ere ez da murriztuko, nahiz eta eskaera epez kanpo egin, hau da, eskaera egiteko epearen 15 egunak igaro ondoren aurkeztu.